Tối ưu hóa dinh dưỡng là yếu tố then chốt nhằm nâng cao năng suất chăn nuôi và hiệu quả kinh tế. Trong đó, việc dùng premix trong thức ăn hỗn hợp cho vật nuôi là yếu tố quan trọng. Vậy premix là gì, có vai trò như thế nào trong thức ăn hỗn hợp, và vì sao cần phải sử dụng premix trong khẩu phần chăn nuôi sẽ được giải đáp chi tiết qua nội dung dưới đây.
Tìm hiểu premix là gì?
Premix là hỗn hợp trộn gồm các vi chất dinh dưỡng cho vật nuôi như vitamin, khoáng chất, axit amin, enzym, chất chống oxy hóa, phụ gia khác. Dùng premix trong thức ăn hỗn hợp không chứa năng lượng hay protein cao mà bổ sung chất dinh dưỡng với liều lượng rất nhỏ nhưng quan trọng để vật nuôi phát triển.
Có hai loại premix phổ biến hiện nay bao gồm:
- Premix vitamin: Cung cấp vitamin tan trong nước gồm có B1, B2, B6, C,... và loại tan trong dầu có A, D, E, K,...
- Premix khoáng: Cung cấp các khoáng vi lượng như Fe, Cu, Zn, Mn, I, Co,.. và khoáng đa lượng như Ca, P, Mg,...
Ngoài ra, còn có loại premix chuyên biệt chứa thành phần enzym, axit hữu cơ, probiotic, prebiotic, chất tăng cường tiêu hóa.
Vì sao cần dùng premix trong thức ăn hỗn hợp?
Thức ăn hỗn hợp có sự kết hợp giữa các nguyên liệu ngô, cám gạo, đậu nành, khô dầu, bột cá,... Sản phẩm này sẽ cung cấp năng lượng, đạm, chất béo, một phần vitamin khoáng để vật nuôi phát triển. Tuy nhiên, thức ăn hỗn hợp chưa cung cấp đầy đủ và cân đối các vi chất cần thiết đối với từng giai đoạn tăng trưởng, sinh sản hay sản xuất sữa trứng của vật nuôi. Do đó mà hiện nay cần dùng premix trong thức ăn hỗn hợp bởi các lý do sau:
Bổ sung vi chất thiếu hụt trong nguyên liệu thô
Hiện nay các nguyên liệu phổ biến như ngô, cám… giàu năng lượng và đạm nhưng thiếu các vitamin A, D, E, B12, khoáng Cu, Se, I,... cần thiết cho vật nuôi. Bên cạnh đó, một số chất ở dạng khó hấp thu nên cần bổ sung premix chứa các vi chất dạng dễ tiêu hóa hơn.
Giúp vật nuôi tăng trưởng và phát triển tối ưu
Khi vật nuôi thiếu vitamin D sẽ gây chậm lớn, tình trạng loãng xương, cong chân. Hay khi thiếu vitamin A khiến tình trạng suy giảm thị lực trầm trọng, hệ miễn dịch suy yếu. Việc thiếu Zn và Cu khiến cho vật nuôi như gà bị rụng lông, khô da, viêm da, kém ăn.
Tuy các vi chất này chiếm lượng nhỏ nhưng nếu thiếu sẽ ảnh hưởng lớn đến việc phát triển của vật nuôi. Khi được cung cấp đầy đủ vi chất từ premix, vật nuôi sẽ tăng trọng, phát triển nhanh, khỏe mạnh, năng suất cao.
Tăng khả năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng
Vì sao nên dùng premix trong thức ăn hỗn hợp? Nhiều premix có bổ sung enzym tiêu hóa có công dụng giúp phân giải chất khó tiêu, tăng hiệu quả sử dụng thức ăn. Ngoài ra, premix còn bổ sung chất điều hòa đường ruột nhằm cải thiện hệ vi sinh vật ruột để vật nuôi tăng hấp thu dưỡng chất.
Giảm thiểu chi phí thức ăn gián tiếp
Premix chiếm tỷ lệ nhỏ chỉ từ 0.5 – 2% trong khẩu phần dinh dưỡng nhưng có ảnh hưởng mạnh đến hiệu suất chăn nuôi. Việc dùng premix trong thức ăn hỗn hợp đúng cách sẽ giúp vật nuôi tăng trọng nhanh, hạn chế bệnh tật, giảm thiểu chi phí thuốc thú y, tối ưu hóa chi phí.
Đảm bảo chất lượng sản phẩm chăn nuôi
Một trong những lý do khác mà nên bổ sung Premix trong thức ăn vật nuôi là giúp gia cầm sản xuất trứng đều màu, lòng đỏ đẹp, vỏ trứng dày. Đối với heo, bò được bổ sung đầy đủ khoáng vi lượng sẽ cho thịt thành phẩm săn chắc, màu đẹp, ít mỡ. Hay đối với bò sữa bổ sung vitamin E và Se đúng và đủ sẽ giảm tình trạng viêm vú, tăng chất lượng sữa cao hơn.
Lưu ý khi bổ sung premix trong thức ăn hỗn hợp
Để đạt hiệu quả tối ưu thì người chăn nuôi cần lưu ý khi dùng premix trong thức ăn hỗn hợp như sau:
- Chọn sản phẩm premix uy tín, rõ nguồn gốc xuất xứ, có hàm lượng chuẩn theo khuyến nghị quốc tế.
- Không trộn trực tiếp premix vào thức ăn mà chưa có sự phối trộn kỹ nhằm tránh phân bố dinh dưỡng không đồng đều.
- Tuân thủ liều lượng premix theo ý kiến chuyên gia, tránh dùng quá mức có thể gây ngộ độc. Tuyệt đối không tự ý phối trộn khi không có kiến thức về chăn nuôi, gây lãng phí và giảm hiệu quả.
- Bảo quản sản phẩm ở nơi khô ráo, mát, tránh ánh sáng để các vitamin không bị phân hủy. Khi thức ăn tiếp xúc trực tiếp ánh nắng mặt trời, độ ẩm thấp sẽ dễ bị ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng, kém hiệu quả sử dụng.
- Tùy theo giai đoạn sinh trưởng của vật nuôi để điều chỉnh công thức premix phù hợp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng. Ví dụ đối với gà ở giai đoạn đẻ trứng sẽ cần thành phần vi chất khác với gà nuôi thịt.
Việc dùng premix trong thức ăn hỗn hợp đóng vai trò quyết định đến thành công của cả quá trình chăn nuôi. Bởi nhờ đó mà vật nuôi khỏe mạnh, tăng trưởng tốt, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm rủi ro dịch bệnh. Đây là giải pháp dinh dưỡng thiết yếu mà người chăn nuôi nên nghiên cứu để áp dụng cho trang trại của mình.
